Kolorowa przeszłość – to wywoławcze hasło spotkania w Instytucie Skrzynki w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa 2024. W dniu 12 września tego roku z niezwykle ciekawym wykładem wystąpił charyzmatyczny historyk dr Jerzy Łojko. Była to próba przybliżenia heraldyki, pojmowanej jako ikoniczny kod kulturowy w europejskiej przestrzeni kulturowej, do której przynależało Królestwo Polskie, Rzeczpospolita Obojga Narodów.
Tę obecność polskiego rycerstwa w kulturze Starego Kontynentu potwierdzają liczne herbarze: Wapenboek Gelre, Bellenville, Codex Lyncenich, Bergshammar Codex, herbarze Donaueschingen, Złotego Ryna, Aresnalski (z Biblioteki Arsenału w Paryżu), księga bracka św. Krzysztofa na Arlperku, herbarz warsztatu Vischerów z Archiwum w Bazylei i wiele innych.
Warto pamiętać, że herb to nie tylko znak (signum), ale i ozdoba. Umieszczano go w różnych miejscach, sygnalizując tym ideę powstania budowli, podkreślano własność konkretnej osoby. Kilka lub kilkanaście herbów określały pewne idee nie tylko powstania, ale i funkcje konkretnych budowli sakralnych, obronnych, rezydencjonalnych, innych.
Spotkanie wzbogacone zostało licznymi przykładami takimi jak: herbarze, księgi turniejowe, traktaty o barwie heraldycznej oraz zdjęciami zespołów herbowych: Kaplica Rycerska w Hassfurt, Sala herbowa Zamku w Lauf koło Norymbergi, Zamek Runkelstein w Bolzano, a także polskich obiektów: kościół w Gosławicach – Koninie, kościołów Miszewie Murowanym, kaplica św. Jakuba w Lądzie nad Wartą, Raciborowice koło Krakowa. Są to kolorowe świadectwa przeszłości Europy i obecności Polaków w tym kręgu cywilizacyjnym i kulturowym.
https://heraldica.hypotheses.org/
Herby były szczególne formą upamiętniania udziału w wyprawach krzyżowych na pogańską Litwę, pielgrzymkach do Santiago di Compostela, wojnach i bitwach (katedra w Królewcu). Te treści dają się odczytać dzięki heraldyce, które była obrazkowym językiem Starego Kontynentu.
Projekt w ramach EDD 2024 zrealizowano we współpracy z Archiwum Państwowym w Poznaniu.