Dla kilkunastu młodych artystów popołudnie 30 lipca 2025r. było bardzo emocjonujące. Jeszcze tylko ostatnie poprawki, ostatnie pociągnięcia werniksem, trudny wybór szkiców, podpisy na obrazach i… można szykować się do wystawy, która kończyła dziesięciodniowe młodzieżowe warsztaty interdyscyplinarne w Skrzynkach.
Projekt „Młodzi Mistrzowie Inspirują się Wyczółkowskim. Interdyscyplinarne Warsztaty Artystyczne i Historyczne w Skrzynkach” odbywający się w Dworze Skrzynki w dniach 22-31 lipca 2025 roku był skierowany do młodych, aspirujących uczniów plastycznych szkół średnich, a udział w nim był całkowicie darmowy. Projekt dofinansowany został ze środków budżetu państwa, przyznanych przez Ministra Edukacji w ramach programu „Nasze tradycje”.
Pomysł na jego realizację był bardzo prosty – należało ożywić niesłusznie zapomnianą już nieco relację uczeń- mistrz. Młodzież tworzyła bowiem pod okiem malarzy biorących udział w plenerze pt. „Za oknami Skrzynek. Dusze Drzew. Pamięci Leona Wyczółkowskiego” odbywającym się w tym czasie w Skrzynkach.
Całemu przedsięwzięciu – zarówno warsztatom młodzieżowym jak Plenerowi patronował jeden z największych polskich malarzy – Leon Wyczółkowski.
Przez dziesięć dni młodzież mogła korzystać nie tylko z doświadczenia uznanych artystów, ale także zwiedzać miejsca związane z Leonem Wyczółkowskim. Wyjechali więc do Muzeum Regionalnego w Bydgoszczy, by zwiedzić ekspozycję stałą dzieł Wyczółkowskiego, byli w pobliskim Gościeradzu gdzie tworzył i mieszkał Wyczółkowski w ostatnich latach swojego życia, byli u Państwa Małgorzaty i Józefa Duksów, którzy pielęgnują pamięć o wielkim Mistrzu. Pojechali też do dwóch poznańskich muzeów – Muzeum Archidiecezjalnego w Poznaniu i Muzeum Narodowego w Poznaniu, aby zobaczyć dzieła Wyczółkowskiego. Szukali także inspiracji wśród rogalińskich dębów tak chętnie rysowanych przez patrona pleneru.
W programie warsztatów była też cześć teoretyczna i sesja historyczno-artystyczna podczas, której w czasie wykładów eksperci przybliżyli życie i twórczość Leona Wyczółkowskiego. Opowiedzieli o jego relacji z naturą i jego nowatorskim podejść do malarstwa. Wykłady pomogły z pewnością lepiej zrozumieć symbolikę dzieł artysty i poznać kontekst historyczny wielu szkiców i obrazów. Teoretyczne zajęcia z młodzieżą mieli między innymi historycy sztuki: prof. Małgorzata Hendrykowska, prof. Marek Hendrykowski, a także Małgorzata Duks, Józef Duks i dr Karolina Echaust.
Jednak jak podkreślali młodzi aspirujący twórcy, najbardziej docenili zajęcia warsztatowe. Możliwość tworzenia własnych szkiców czy obrazów pod okiem doświadczonych artystów była dla nich wyjątkowo inspirująca. Podkreślali, że zupełnie czym innym jest malowanie w klasie czy w szkole, a czym innym praca w terenie, w naturalnym otoczeniu pod okiem doświadczonego twórcy. Niektórzy robili to pierwszy raz w życiu, a do tego mogli na bieżąco słuchać uwag dotyczących kompozycji, dobierania koloru, cieniowania. To właśnie w takich momentach białe, puste podobrazie zamocowane na sztalugach przestawało ich twórczo porażać. Bardzo doceniali chwile, w których mistrzowie zdradzali im tajniki warsztatu. Teraz już będą wiedzieć jak samodzielnie zrobić blejtram, jak wybrać i naciągnąć tkaninę do malowania, jak zakonserwować gotowy obraz. To bezcenna wiedza, która bardzo często wśród przeładowanego programu nauki w szkole po prostu umyka. Tu zdobywali ją w praktyce w odwiecznej relacji: uczeń-mistrz.
Co ciekawe – uznani i bardzo cenieni malarze, którzy pracowali z młodzieżą podkreślali, że oni także się uczyli. Okazuje się, że praca pod czujnym okiem młodych, gdy każde pociągnięcie pędzla czy każde położenie farby jest bacznie obserwowane, bardzo się różni od spokoju panującego w pracowni malarskiej. Dla artystów to było coś nowego i odkrywczego.
30 lipca przed Dworem Skrzynki dumnie prezentowały się parce młodych twórców.
„Za krótko”, „chciałabym tu jeszcze wrócić”, „ będę teraz inaczej malować” – to najczęściej powtarzane komentarze wygłaszane w czasie krótkiego pożegnania z „dorosłymi” artystami i ze Skrzynkami.
…”Oni są na początku swojej artystycznej drogi. Nie wiadomo czy wszyscy na niej pozostaną, ale bardzo się cieszę, że stworzyliśmy im możliwość wyboru. Umożliwiliśmy im twórczy kontakt z uznanymi artystami. Nad wszystkim czuwał oczywiście w przenośni Leon Wyczółkowski, któremu trzeba przywrócić w powszechnej świadomości należne mu miejsce. Mam nadzieję, że to będzie dla nich inspirujące” – podsumował warsztaty Jan Babczyszyn Dyrektor Instytutu Skrzynki i zarazem Prezes Zarządu Fundacji Instytutu Skrzynki, która była organizatorem tego wydarzenia. Partnerem wydarzenia była firma PKS Poznań SA.
Dyrektor Jan Baczyszyn zapowiedział też, że będzie starał się o powtórzenie tego przedsięwzięcia w kolejnym roku.
A więc – do zobaczenia w Skrzynkach!
