W dniach 19-20 sierpnia 2025 r. w Dworze Skrzynki odbyło się II Forum Regionalistów Wielkopolskich. Organizatorem wydarzenia była Fundacja Instytutu Skrzynki. W spotkaniu uczestniczyło niemal 80. osób, które interesują się historią oraz dziedzictwem kulturowym i krajoznawczym regionu.
Celem przedsięwzięcia była prezentacja efektów badań i projektów realizowanych przez regionalistów, wymiana doświadczeń, integracja środowiska oraz budowanie relacji pomiędzy środowiskiem a Fundacją Instytutu Skrzynki i Instytutem Skrzynki oraz innymi instytucjami, które zajmują się dokumentowaniem, ochroną i popularyzacją dziedzictwa Wielkopolski.
Regionaliści to osoby, które pasjonują się krajoznawstwem, dziedzictwem historycznym i kulturowym Wielkopolski oraz jego turystycznym wykorzystaniem.
Są to przede wszystkim osoby działające w formule pozainstytucjonalnej, m.in.: osoby prywatne, członkowie/pracownicy organizacji pozarządowych, członkowie grup nieformalnych, publicyści kulturowi i krajoznawczy: dziennikarze, autorzy publikacji, krytycy, blogerzy, a także kolekcjonerzy, a także pracownicy instytucji kultury (np. muzea, archiwa, biblioteki).
Harmonogram przewidywał prezentacje ekspertów oraz forum wymiany doświadczeń.
W sesji ogólnej wypowiedzieli się eksperci:
- Rola regionalizmu oraz dotychczasowe doświadczenia WTK w zakresie regionalistyki | Norbert Kulpa | Wielkopolskie Towarzystwo Kulturalne
- Idea Kongresu Regionalizmu Polskiego | Andrzej Ranke | Kongres Regionalizmu Polskiego
- Dokumentacyjna rola Narodowego Instytutu Dziedzictwa | Teresa Palacz | Narodowy Instytut Dziedzictwa Oddział Terenowy w Poznaniu
- Regionalistyczna seria wydawnicza „Atlas niematerialnego dziedzictwa kulturowego wsi wielkopolskiej” | dr Wojciech Mielewczyk | Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie
- Regionalistyczna seria wydawnicza „Żywa tradycja w Wielkopolsce” Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie | dr Arkadiusz Jełowicki | Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie
- Otwarte konkursy ofert w Powiecie Poznańskim | Tomasz Skupio | Starostwo Powiatowe w Poznaniu
- Skąd środki na działalność badawczą i wydawniczą | Anna Małczuk-Wakulińska | Portal internetowy „Kasa na kulturę” | prezentacja on-line
- Prowincja nieznana. Opisy miast z XVI-XVIII stulecia. Z prac nad katalogiem źródeł Wielkopolska municypalna. | dr Jerzy Łojko | historyk niezależny, regionalista.
- Jak zdobyć wieczną sławę i chwałę, czyli o pożytkach pracy archiwistów I dr Julia Wesołowska I Archiwum Państwowe w Poznaniu
Uczestnicy mieli okazję poznać pracę regionalistów z regionu: efektów badań i swojej działalności w dwóch blokach tematycznych, były też prezentacje ekspertów oraz forum wymiany doświadczeń. W Dworze Skrzynki można było także zakupić liczne książki i wydawnictwa zawierające dorobek poszczególnych regionalistów.
Swoje dzieła, odkrycia i dokonania zaprezentowali:
W sesji historycznej i kulturowej:
- Zielarki z Gorzuchowa – historia prawdziwa | Bartosz Borowiak | Gmina Kłecko/Towarzystwo Miłośników Kłecka i Ziemi Kłeckiej
- Arystokracja na prowincji – skarby i tajemnice | Karol Soberski | Fundacja Historyczna „Przywracamy Pamięci”, Instytut Literacki im. Marii i Franciszka Rubaszewskich | Gniezno
- Doświadczenia archiwum społecznego i jego rola w integracji społecznej | Justyna Makarewicz | Dźwiękowe Archiwum Kcyni
- Tajemnice „Lotniczej Góry” w Mosinie | Robert Kiszkurno | niezależny badacz regionalista, społecznik
- Krajeńskie Westerplatte. Nocna obrona Zelgniewa przez strażników granicznych i miejscową ludność. Historia opracowań na podstawie materiałów archiwalnych Sądu Specjalnego w Bydgoszczy oraz Archiwum Straży Granicznej w Szczecinie. | Dorota Malińska-Janaś | Szkoła Podstawowa im. Straży Granicznej II Rzeczpospolitej w Śmiłowie
- „Fajka dziadka Marcina” Śląskie korzenie krajeńskiej Pobórki Wielkiej | Halina Drab | niezależna badaczka, pasjonatka historii
- Między sceną a historią – doświadczenia Parku Dzieje | Michał Motyl | Centrum Kultury „Park Dzieje” w Murowanej Goślinie
- Cmentarz żydowski w Książu Wielkopolskim | Katarzyna Gwińcińska, Tomasz Jankowski | Wirtualna Izba Regionalna Gminy Książ Wielkopolski
- Wielki Ród Potockich z Krajkowa | Monika Jankowiak | genealog
- Wawrzyniec Surowiecki – urodzony w Imielenku naukowiec z przełomu XVIII i XIX wieku | Tadeusz Panowicz | regionalista
- Księgi miejskie jako źródło w badaniach regionalnych | Wojciech Lis | Muzeum Ziemi Średzkiej „Dwór w Koszutach”
- Franciszek Ksawery Tuczyński – niezwykła postać dla ziemi kiszkowskiej | Bartosz Krąkowski, Anna Frąckowiak | Gmina Kiszkowo
- Cudze chwalicie, swego nie znacie – rodzinne spacery historyczne po gminie Pakosław | Alicja Gniazdowska | Fundacja MAPA
- Kroniki, akta i inne dokumenty szkolne jako źródło do dziejów wsi – na przykładzie gminy Komorniki | dr Michał Hirsch | Biblioteka Publiczna Gminy Komorniki.
W sesji turystycznej:
- Gry turystyczne – nie tylko w Wielkopolsce | Szymon Dąbrowski | lider projektu gryturystyczne.pl
- Legendy, toponimy, osobliwości, czyli o czym opowiadać turystom | Piotr Basiński | Poznańska Lokalna Organizacja Turystyczna
- Rozwój turystyki kulinarnej w Wielkopolsce z perspektywy pilotki i programerki wycieczek | Anna Gawrysiak-Knez | przewodniczka i pilotka wycieczek
- Mikrowyprawy w okolicach Poznania | Daria Panek-Płókarz | Poznańska Spacerówka
- Moja kolekcja wielkopolskich miejscowości | Mateusz Szamałek | krajoznawca – kolekcjoner
- Palimpsest krajobrazowy PK im. gen. Dezyderego Chłapowskiego | Artur Golis | Zespół Parków Krajobrazowych Województwa ZPKWW Wielkopolskiego
- Wielkopolski Klub Publicystów Krajoznawczych | Zbigniew Szmidt | Wielkopolski Klub Publicystów Krajoznawczych
- Atrakcje turystyczne gminy Pobiedziska z uwzględnieniem niezwykłej historii tego terenu | Robert Domżał | Urząd Miasta i Gminy Pobiedziska
- Pomniki-ławeczki w Wielkopolsce | Paweł Anders | Wielkopolski Klub Publicystów Krajoznawczych
- Turystyka polonijna w Wielkopolsce. 35 lat działań Domu Polonii w Poznaniu na rzecz Rodaków ze świata. | dr Izabela Wyszowska | Wielkopolski Oddział Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, Koło Przewodników PTTK im. M. Mottego, AWF w Poznaniu
- Mikropodróże w promocji regionu | Marcin Krawczyk | regionalista, bloger www.kierunkowo.pl
- Mój fyrtel – JEZIORANY” | Monika Bulińska | regionalistka.
Całość spotkania prowadzili: Jan Babczyszyn – Dyrektor Instytutu Skrzynki oraz Piotr Basiński z Poznańskiej Lokalnej Organizacji Turystycznej.
Gościem specjalnym Forum był Wicestarosta Poznański Tomasz Łubiński. Pogratulował on uczestnikom ich osiągnięć i życząc kolejnych sukcesów, rekomendował współpracę z Instytutem i podkreślił rolę promocji mikroregionów wśród samych ich mieszkańców.
Wydarzenie było także okazją do zaprezentowania gry „Inwestor Komornicki”, którego dokonali: Olga Karłowska – sekretarz Gminy Komorniki, Franciszek Kulpa oraz Michał Hirsch.
W trakcie wydarzenia Dyrektor Instytutu Skrzynki Jan Babczyszyn zaprezentował działalność i osiągnięcia Instytutu oraz przedstawił możliwości współpracy z regionalistami. Konsekwencją drugiej edycji Forum będzie rozbudowanie istniejącej już podstrony na stronie Instytutu Skrzynki przedstawiającej m.in. o informacje o dorobku poszczególnych regionalistów z podziałem na obszary tematyczne z uwzględnieniem podziału regionalnego, o czym opowiedziała Liliana Kubiak, zastępca dyrektora Instytutu Skrzynki.
Partnerami wydarzenia byli:
- Powiat Poznański
- Instytut Skrzynki – Instytut Dokumentacji, Rozwoju i Promocji Dziedzictwa Kulturowego i Kulinarnego Powiatu Poznańskiego
- Archiwum Państwowe w Poznaniu
- Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie
- Stowarzyszenie Poznańska Lokalna Organizacja Turystyczna
- Wielkopolskie Towarzystwo Kulturalne.
Do pobrania:
Broszura II Forum Regionalistów Wielkopolskich w Skrzynkach 19_20.08.2025.pdf [3.31 MB]
Zadanie publiczne było współfinansowane ze środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego.
