W dniach 16-17.06.2025 w Paryżu, w siedzibie UNESCO, odbyła się I część spotkania zespołu ekspertów UNESCO ds. ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego miasta.
W spotkaniu uczestniczyło 26 ekspertów z całego świata, którzy zostali zaproszeni przez Sekretariat UNESCO, aby wspólnie wypracować rekomendacje i wskazówki, jakie mogą zostać wykorzystane w działaniach mających na celu ochronę niematerialnego dziedzictwa kulturowego miasta. Wśród grona ekspertów jako jedyna z Polski znalazła się także dr Karolina Echaust – kierownik Centrum Dziedzictwa Kulturowego i Kulinarnego Powiatu Poznańskiego Instytutu Skrzynki.
Podczas pierwszego dnia spotkania Fumiko Ohinata – Dyrektor Sekretariatu Konwencji z 2003 roku przywitała uczestników, a Maria Claudia Lopez – ekspertka programów UNESCO, przedstawiła trzy główne tematy spotkania, które pozostają do pilnego podjęcia i rozwiązania:
- Brak wiedzy na temat zarządzania przestrzenią miasta w kontekście niematerialnego dziedzictwa kulturowego i korzyści płynących z tego zarzadzania dla interesariuszy.
- Brak wiedzy specjalistów zajmujących się niematerialnym dziedzictwem kulturowym miasta w kontekście planowania przestrzennego miasta.
- Brak odpowiednich przepisów i polityk zapewniających uwzględnienie niematerialnego dziedzictwa kulturowego w planach urbanistycznych.
Pierwszego dnia uczestnicy spotkania zastanawiali nad rolą i zagrożeniami dla ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego w kontekstach miejskich oraz nad tym, na jakich polach może przebiegać integracja niematerialnego dziedzictwa kulturowego w planowaniu urbanistycznym.
Eksperci zostali podzieleni na dwie grupy, z których każda miała za zadanie przestawić krótki raport, zawierający odpowiedzi na następujące pytania:
- Jaki jest związek niematerialnego dziedzictwa kulturowego ze strukturami planowania urbanistycznego i jakie są główne zagrożenia dla jego ochrony?
- Jakie są najważniejsze potrzeby, korzyści i podmioty biorące udział w integrowaniu niematerialnego dziedzictwa kulturowego z planowaniem urbanistycznym?
Podczas drugiego dnia obrad głównym tematem prezentacji, rozmów i refleksji były wyzwania i strategie ochrony żywego dziedzictwa w kontekstach miejskich. Skupiono się głównie na problematyce wytycznych politycznych, partnerstwa i potencjale miejskim w kontekście niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Tu celem było przede wszystkim wypracowanie propozycji i wytycznych dotyczących ochrony żywego dziedzictwa w kontekstach miejskich. Ponownie eksperci zostali podzieleni na dwie grupy. Tym razem skupiono się na następujących kwestiach:
- Jakie narzędzia i podejścia można wykorzystać do osiągnięcia planowania urbanistycznego uwzględniającego dziedzictwo?
- Jakie są kluczowe kwestie, które należy uwzględnić w notatce informacyjnej?
Na zakończenie dwudniowego spotkania eksperci zaproponowali Sekretariatowi UNESCO wskazówki, które powinny znaleźć się w notatce informacyjnej zawierającej podsumowanie wszystkich wytycznych wypracowanych podczas I części spotkania.
Kolejna część spotkania odbędzie się w formie online we wrześniu br. Efektem będzie raport, który zostanie przestawiany podczas posiedzenia 20 sesji Komitetu UNESCO, która w tym roku odbędzie się w dniach 8-13 grudnia, w Indiach.
Podczas swojego pobytu w Paryżu dr Karolina Echaust spotkała się również z Mariuszem Lewickim, stałym przedstawicielem Rzeczypospolitej Polskiej przy UNESCO. Na spotkaniu rozmawiali na temat koncepcji nowych wpisów na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Ambasador Mariusz Lewicki wyraził poparcie dla planów przedstawionych przez dr Karolinę Echaust i zaproponował wsparcie Instytutu Skrzynki w ich realizacji.
Więcej na temat ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego można przeczytać w Dyrektywach operacyjnych dotyczących wdrożenia Konwencji o ochronie niematerialnego dziedzictwa kulturowego z 2003 roku
